- Home
- Garanderen veiligheid eerste mijlpaal bij start Sint Urbanusbovenkerk in Amstelveen
Garanderen veiligheid eerste mijlpaal bij start Sint Urbanusbovenkerk in Amstelveen
Written by Ingrid Roefs
04 mei 2020
Half april zijn wij gestart met de restauratie van de grotendeels door brand verwoeste Sint Urbanus Bovenkerk in Amstelveen. Het herstel bestaat voor het overgrote deel uit het restaureren van de hele houten kap en veel gemetselde gewelven in en ‘onder’ de kerk. Een prachtige klus voor de restauratievakmannen van Nico de Bont.
In september 2018 werd Bovenkerk opgeschrikt door een brand in ‘hun’ Sint Urbanuskerk. De volledige houten kap werd verwoest, net zoals een groot deel van de gemetselde gewelven. Van de gewelven die nog wél bleven staan, bleek een aanzienlijk deel dusdanig beschadigd te zijn, dat instorting mogelijk was. Dit zou een soort kaartenhuiseffect tot gevolg kunnen hebben. Het dorp nam in al haar veerkracht al snel de beslissing dat de kerk - een ontwerp in de typerende neogotische stijl van architect Cuypers - in al haar glorie hersteld zou moeten worden.
Gekozen op plan, prijs en ervaring
“Een aantal restauratieaannemers werd benaderd om mee te denken over de restauratie/herbouw,” vertelt projectleider Evelien Schrijver hierover. “Hun keuze viel uiteindelijk op ons, op basis van ons Plan van Aanpak en onze prijs. Onze zeer ruime ervaring met dit soort metselwerk gaf hen daarbij veel vertrouwen. We hebben onze restauratie-uitvoerder met veel ervaring in gewelven betrokken bij de invulling van ons Plan van Aanpak. Daarnaast waren ze gecharmeerd van het feit dat we dit project actief willen inzetten voor de opleiding van restauratiemetselaars.”
Idee: een veilig crash deck
Wat er dan bijzonder was aan ons Plan van Aanpak? Evelien: “We hadden een goed en veilig idee voor het verantwoord herstellen van de nog staande, maar instabiele gewelven. Kijk, de kerk is niet overal veilig te betreden. Vooral viering en priesterkoor zijn onveilige zones. Om die te verbeteren, moet je dus eigenlijk de instabiele gewelven daar eerst ondersteunen. Maar omdat je er niet onder mag, is dat een grote uitdaging. Ons idee? We bouwen in de veilige zone een steiger en plaatsen er vervolgens een torensteiger bij, die we vanuit die veilige zone transporteren naar de onveilige zone. Daarna bouwen we vanaf de veilige steiger een soort ‘crash deck’ richting torensteiger in de onveilige zone. Als dat gedaan is, is het voor de steigerbouwers een veilig werkgebied waaronder ze de rest van de steigers kunnen bouwen. Als die fase klaar is, kunnen wij de gewelven ondersteunen en is de kerk veilig en zonder instortingsgevaar toegankelijk voor de eigenlijke restauratie.”
Eerste mijlpaal
“Hoe mooi het idee ook was, de gemeente en wijzelf wilden wel eerst 100% zekerheid over de veiligheid voor alle betrokkenen. We hebben daarom een exacte proefopstelling van het plan gebouwd op de werf van de steigerbouwer en daar ‘instortingen’ met zakkenvol puin nagebootst. En… we slaagden met vlag en wimpel. Zelfs met 1.000 kilo puin bleef het ontworpen ‘crash deck’ onverminderd overeind. Een van de aanwezige steigerbouwers die er straks mee aan de slag moet, zag het en zei zonder voorbehoud: ‘Nou, daar durf ik met een gerust hart onder te werken.’ En daarmee was ook de gemeente overtuigd.” Trots glimlachend voegt Evelien daaraan toe: “Een mooie eerste mijlpaal.”
Planning
En half april dus gestart? “Ja, maar nog niet met het plaatsen van de ondersteuningssteigers. Berekeningen wezen namelijk uit, dat de betonnen kerkvloer mogelijk te dun zou zijn, om al het steigerwerk te kunnen dragen. We zijn nu dus eerst begonnen met het ondersteunen van de gewelvenkelder ónder de kerkvloer.” De planning? Evelien: “We verwachten het project zo eind 2022 af te ronden. Cruciaal hierbij is wanneer we de productie van de prefab spanten en kap kunnen gaan opstarten. Maar eerst dus maar eens werken aan een sterke, veilige basis.”
Interieurcollage