Specialistisch vakmanschap behouden voor de toekomst
Om specialistisch vakmanschap te behouden voor de toekomst is het doorgeven van deze (vak)kennis van groot belang. De restauratie van de Sint Urbanuskerk in Bovenkerk (Amstelveen) biedt hierin een unieke kans op een indrukwekkende plek. We praten over het leertraject met meester-metselaar Hans van Eert en projectleider Evelien Schrijver.
De brand in 2018, die de Sint Urbanuskerk grotendeels verwoestte, vroeg om een grootscheepse restauratie, met extensief gewelvenmetselwerk. Iets wat bijna niet meer voorkomt, met alle leerkansen van dien. Inmiddels vordert de restauratie gestaag én wordt het vakmanschap gedegen overgebracht door Hans. Met trots praat hij erover: “Het is zo bijzonder om dit te mogen uitvoeren. Alles loopt rond bij die gewelven, zowel verticaal als horizontaal. Én alles is ‘schoon metselwerk’, ieder steentje blijft straks zichtbaar. Ik houd van dit soort uitdagingen in metselwerk; hoe moeilijker hoe mooier!”
Eén team
Maar het vraagt niet alleen veel van de metselaars, benadrukt hij: “De timmerlieden leveren hier ook belangrijk vakwerk. Zij zorgen voor de broodnodige ondersteuning van de gewelven; ook een zeer specialistische klus.
En het is heel simpel: zonder hen lukt het ons niet om dit metselwerk goed uit te voeren. Dat mag ook wel eens gezegd worden. We zijn echt een team
Uitdaging in voorbereiding
Ook in de voorbereiding moet er anders gewerkt worden. Evelien: “Normaal gesproken gebruiken we een formule om te berekenen hoeveel materialen - zoals stenen - er nodig zijn. Maar door de aard van het werk met al die gewelven werkt dat hier niet. Feitelijk kwam het neer op ouderwets tellen om tot de juiste berekeningen te komen. Gelukkig kón dat ook, doordat er nog een gedeelte van de kerk overeind is gebleven. Daarnaast heeft de digitalisatie in BIM ons zeker geholpen. Al met al een heel nieuwe manier van calculeren en inkopen en daarmee een ‘bijzondere’ ervaring om mee te nemen naar volgende werken.”
Leergierig en enthousiast
Wat Hans ervan vindt om zijn jonge collega’s op te leiden? “Héél erg leuk. Ze komen hier allemaal even leergierig en enthousiast naartoe. Jong en oud. Best begrijpelijk ook: het zijn vakmannen die de beste in hun vak willen zijn en blijven en hier doen ze ervaring op die ze bijna nergens kunnen opdoen. Natuurlijk hebben ze in het begin wel coaching nodig om het nodige zelfvertrouwen te krijgen, maar ze pakken het snel op. Helaas kunnen we door corona niet álle collega-metselaars deze vaardigheden aanleren maar straks, als we hier klaar zijn, heeft Nico de Bont er een mooi team volleerde gewelvenmetselaars bij!”
Unieke Masterclass
Nico de Bont houdt deze kennis niet voor zichzelf. Evelien: “Het is zo’n unieke leerkans, daar willen we de hele restauratiesector van laten meeprofiteren. In september organiseert Het Nationaal Restauratie Centrum in samenwerking met Nico de Bont daarom een tweedaagse masterclass. Speciaal voor ervaren restauratiemetselaars!” Hans: “En daar zijn we echt wel trots op.”
Voor de toekomst van onze vaklieden
We vroegen Evelien of dit leertraject nog invloed heeft op de voortgang van het project? “Ja, zeker wel. Omdat Hans geen deel uitmaakt van het projectteam en als uitvoerder ook nog zijn eigen projecten draait, is het puzzelen met de planning. Daarnaast staat het project sowieso veel in de belangstelling vanwege de bijzondere en zelden voorkomende werkzaamheden. Maar we hebben onze weg erin gevonden.” Glimlachend: “Het is het gepuzzel sowieso waard vanwege de toekomst van onze vaklieden.”