Stadhuis Klundert heeft oude kleuren terug
Begin 2019 heeft Nico de Bont de opdracht voor het herstel van de glas-in-lood vensters van het Stadhuis Klundert gegund gekregen. Naast de aanpak van het glas in lood, is ook meteen het nodige casco-onderhoud aan metselwerk, natuursteen en schilderwerk uitgevoerd en zijn duurzaamheidsmaatregelen getroffen in de vorm van achterzetramen. Een bijzondere, uitdagende opdracht. Waarom? Dat vertelt projectleider Moniek van Hoof.
Uitdagingen
Moniek legt uit: “De grote uitdagingen in dit project waren de juiste aanpak van het glas in lood en de planning . Tijdens een eerdere restauratie van het glas in lood is de uitvoering niet naar wens verlopen. Er is veel origineel glas verloren gegaan en het nieuw toegepaste groene glas was niet de juiste keuze. Het project lag daardoor onder een vergrootglas."
Grondig onderzoek
"In maart startten we samen met KunstRegie uit ’s-Hertogenbosch met het onderzoek naar de juiste glaskeuze. Alleen in de vensters van de voorgevel was het originele glas nog aanwezig. Dit was het uitgangspunt om hier passend, nieuw glas voor de vensters in de overige gevels bij te zoeken. Daarna zijn de juiste kleuren en kleurverdeling bepaald en hier is een compleet proefraam van gemaakt. Als je het paneel tegen een witte achtergrond zet zijn de verschillende kleuren erg goed zichtbaar, maar in de gevel gaan ze mooi op in het geheel, vertelt Moniek enthousiast.”
Onderhoud
Aangezien het pand voor het herstel van de glas- in -lood vensters toch in de steiger stond, is ook het herstel aan metsel- en voegwerk en het schilderwerk aangepakt. Alle draaiende delen in de kozijnen waren in erg slechte staat en zijn vervangen door nieuwe eiken ramen. “Om deze goed passend in de bestaande kozijnen te krijgen was een uitdaging, maar dat hebben onze vakmannen toch voor elkaar gekregen.”
Originele kleurstelling luiken
“Naast het glas-in-lood viel het tijdens de restauratie op dat de luiken niet aan de originele kleurstelling voldeden. Hiervoor is kleur(historisch)onderzoek gedaan. Door middel van kleurentrapjes zijn de verschillende verflagen blootgelegd op de gootlijsten en luiken.
Het harde wit, geel en blauw, hebben plaats gemaakt voor ‘zandsteen’ achtige kleur op de gootlijsten en warm oker en blauw uit het wapen van Klundert op de luiken. Dit geeft een rustiger beeld. Tijdens deze restauratie hebben we ook de zonnewijzer, leeuwtjes en het wapenschild in ere hersteld. Het wapenschild is ook aan de hand van historisch onderzoek weer voorzien van de originele kleurstelling en afbeelding. Alles klopt nu weer. En als omwonenden je dan ook nog spontaan aanspreken over het mooie eindresultaat, klopt het plaatje gewoon.”
Strakke planning
Tot aan de oplevering in september stonden er 9 huwelijken op de planning. Tijdens deze huwelijken mocht de voorgevel niet in de steiger staan. Alleen tussen half juni en eind augustus stonden er voor een langere tijd geen bruiloften ingepland waardoor de steiger geplaatst mocht worden. Door de strakke planning is het ons gelukt de werkzaamheden hier binnen korte tijd uit te voeren. Waar in de overige 3 gevels de panelen uitgewisseld konden worden voor nieuwe glas-in- lood panelen, moesten juist hier de authentieke panelen uitgenomen worden en in het atelier van KunstRegie gerestaureerd worden. Breukruitjes en oneigenlijke herstellingen uit het verleden zijn vervangen door oud glas. Dit was uit de vorige verbouwing op de gemeentewerf bewaard gebleven. De panelen zijn in het atelier opnieuw verlood en weer teruggeplaatst in de steensponning en in de nieuwe draaiende delen van de houten kozijnen. Niet alleen de trouwzaal, maar ook overige ruimten van het stadhuis zijn in gebruik gebleven. Voor ons team is dat geen probleem, wij zijn gewend rekening te houden met een gebruiker tijdens onze werkzaamheden.”
Fijn binnenklimaat
In het Stadhuis zijn ook duurzaamheidsmaatregelen getroffen voor een aangenamer binnenklimaat. Plaatselijk waren al eiken achterzetramen aanwezig, maar deze waren niet overal te openen. Nu bevindt zicht achter ieder glas in lood venster een eiken achterzetraam, in de stijl van het pand, dat geopend kan worden.
“De afwisseling van een cascorestauratie, het onderzoek en rekening houden met diverse partijen maakte dit project weer uniek. Het mooie aan de projecten binnen de Monumentenservice is dat we altijd wel weer een uitdaging tegenkomen. Maar wat alle projecten gemeen hebben, is dat we samenwerken met partners die allemaal gaan voor hoogwaardig kwaliteit en oplossingsgericht werken. “