Restauratie en onderhoud Domkerk in Utrecht
Nico de Bont restaureerde grote delen van de iconische Domkerk in Utrecht. De natuurlijke verwering van de natuursteen en corrosie van smeedijzeren verankeringen leidden tot breuk, zetting en gevolgschade. Veel natuurstenen onderdelen werden gerestaureerd of vervangen.
De werkzaamheden zijn gefaseerd uitgevoerd. Eerst zijn de restauratiewerkzaamheden uitgevoerd aan het hoogkoor. Hierbij zijn de natuurstenen wimbergen, balustraden en kruisbloemen gerestaureerd. Vervolgens zijn de hoge gevels van het zuidertransept (oostkant) gereinigd en het voegwerk hersteld. Daarna werden de gevels van het noordertransept, de trappetoren en een tweetal luchtbogen aangepakt.
Het project vertoont veel gelijkenissen met werkzaamheden die Nico de Bont heeft uitgevoerd bij de restauratie van de Sint-Jan in 's-Hertogenbosch en de Eusebiuskerk in Arnhem. De bij deze projecten opgedane ervaringen kwamen goed van pas bij de restauratie van de Domkerk.
Natuursteenrestauratie
De Domkerk bestaat uit tientallen soorten steen. Een soort die veel is gebruikt is tufsteen. Dat is van nature poreus. In de loop van de tijd ontstaan er haarvaten in het gesteente waardoor er water in kan komen, maar ook bij het achterliggende gesteente. Als dat te erg wordt, moeten die stenen vervangen worden en dat is in dit project veel gebeurd.
Na een uitgebreide inspectie, het regelen van subsidies, sponsoren en fondsen werd in 2017 een grote steiger rond de Domkerk geplaatst en kon het werk beginnen. Een steenmeester heeft al het gesteente bekeken, niet alleen bouwstenen, maar ook om ornamenten en versieringen die van steen zijn gemaakt. Per steen is bekeken of het vervangen moest worden en wat voor steen ervoor terug moest komen. Het uitgangspunt was zo veel mogelijk stenen op hun plek houden. Op die manier moet het middeleeuwse karakter van de kerk behouden blijven.
Historie
De Domkerk is een van de unieke hoogtepunten in de Nederlandse religieuze architectuur. De Domkerk heeft de hoogste gotische gewelven in Nederland (33 m) en de Domtoren is de hoogste kerktoren in Nederland (112 m). Oorspronkelijk gebouwd als Sint Maartenskathedraal.
Van de kerk resteren tegenwoordig slechts het koor, het dwarsschip en de toren. Het schip, waarvan de bouw nooit was voltooid, stortte in bij een tornado in 1674. Als gevolg daarvan kwamen Domtoren en het resterende deel van de Domkerk los van elkaar te staan. Bij het Domcomplex horen verder nog een kruisgang en de grote kapittelzaal (thans aula van de Universiteit Utrecht) waar in 1579 de Unie van Utrecht werd ondertekend. De kleine kapittelzaal van het Domcomplex, die tegen de westkant van de kruisgang was gebouwd, werd begin twintigste eeuw afgebroken.
De Utrechtse Dom is ondanks het ontbrekende schip en de ernstige vernielingen die de overgang naar het Protestantisme rond 1578-1580 met zich meebracht, een van de belangrijkste gotische monumenten in Nederland. Zij was tevens een van de vroegste voorbeelden van de gotiek in Nederland en als enige gebouw hier te lande staat zij qua stijl dicht bij de klassieke Franse gotiek. Aan de huidige Dom ging een kathedraal in romaanse stijl vooraf.
Domkerk Insight - Verstopte Beeldhouwkunst (afl. 1)
Projectleider Syquin van den Berg laat bijzondere plekken zien van de Domkerk. "Ik hou van de historie van de gebouwen, het verhaal van de plek waar je aan het werk bent en het ambacht dat er bij komt kijken."